Türkçede –mIş Biçimbiriminin Söz Edimleri Bakımından Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerce Anlaşılma Düzeyi

Abstract

Bu çalışmada amaç, Türkçede –mIş biçimbiriminin söz edimleri bakımından işlevlerinin betimlenmesi ve yabancılara Türkçe öğretimi amaçlı ders kitaplarında açık veya örtük bir biçimde yer verilip verilmediğini tespit etmektir. Bu çalışmada temel dayanak olan –mIş biçimbirimi, öğrenicinin akademik ve günlük hayatında sıklıkla karşılaştığı bir biçimbirimdir. Buradan hareketle, Diller İçin Ortak Başvuru Metni’nin kabul ettiği her bir düzey için, öğrenicinin bu biçimbirimin öğretiminde söz edimleri bakımından kullanımları konusunda farkındalık kazanması gerekli görülmektedir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve Türkçe öğretimi amacıyla kullanılmakta olan ders kitaplarında (A1, A2) söz edimleri bakımından –mIş biçimbiriminin öğretimine dizgesel bir yaklaşımla yer verilip verilmediği araştırılmıştır. Ayrıca çalışmada öğretim süreçlerinin bir çıktısı olarak kabul edilen öğrencilerin, -mIş biçimbirimine yönelik belirlenen kimi söz edimlerini anlama düzeylerini belirlemek üzere Konuşma Tamamlama Testi (bunda böyle KTT) uygulanmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen bulgulardan yola çıkılarak, incelenen üç kitabın hiçbirinin söz ediminin açık adına yer vermediği, söz edimi örneklerinin seçiminin ana dili konuşucuları arasında yapılmış bir araştırmaya dayanmadığı, anlama ve üretim etkinliklerinin hiçbirinin kişilerarası konumlar hakkında öğrencide farkındalık oluşturmadığı ve -mIş biçimbiriminin günlük yaşamda kullanımına yönelik sonradan farkına varma, küçümseme, övünme, farz etme, şüphe etme, şaşırma ve tahmin etme söz edimlerini öğretmeye ya da uygulamaya yönelik hiçbir etkinliğin bulunmadığı görülmüştür. Öğrenci araştırmasında ise, öğrencilerin -mIş biçimbiriminin kullanımına yönelik en başarılı olduğu söz edimleri, şaşırma, küçümseme ve övünme söz edimleri iken, hatalı kullanımda bulundukları söz edimleri, tahmin etme, sonradan fark etme, övünme, şüphe etme ve şaşırma söz edimleridir. Genel başarı durumları göz önünde bulundurulduğunda öğrenciler % 43 oranında başarı gösterirken, hatalı kullanım oranları %57 oranındadır. KTT’de verilen durumların öğrenci başarısını olumlu şekilde etkilediği düşünülmektedir. Bu düşüncenin temelini yapılan kitap incelemesi desteklemektedir. Bu bağlamda, öğrencilerin öğrenim süreçleri boyunca söz konusu biçimbirimi bakımından söz edimlerinin açık veya örtük öğretimine tabi olmamaları, öğrencilerin gerçek yaşam durumlarında iletişim kurmalarını güçleştirmektedir.

Authors and Affiliations

Azize Özdemir

Keywords

Related Articles

The Dimension of Instructor’s Motivation in Foreign/Second Language Teaching

Foreign/second language teaching is a versatile field. Considering that the 21st-century requirements of language teaching are learner-centered, many studies focus on language learners. Foreign / second language teaching...

Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi Araştırmaları – II

Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde son 20 yılda gerek Türkiye’de gerekse yurt dışında artan ilgi ve isteği karşılamak için daha disiplinli, kurumsal ve düzenli çalışmalar yapılmaktadır. Son yıllarda artan ihtiyaç ve t...

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Dinleme Stratejilerine Dayalı Etkinliklerin Öğrenci Görüşlerinden Hareketle Değerlendirilmesi

Dinleme, bireyin hem dış dünyayla bağlantı kurmasını sağlayan hem de anlama ve anlatma becerilerini besleyen bir eylemdir. Dinleme becerisi, konuşma ve yazma becerileri başta olmak üzere diğer beceri alanlarından beslene...

Suriyeli Göçmenlere Türkçe Öğretiminde Öğretici Odaklı Hazırlanmış Çalışmalara Yönelik Bir Meta-Sentez Çalışması

2011 yılında Suriye’den Türkiye’ye doğru başlayan göç dalgasıyla birlikte ortaya çıkan ihtiyaçlardan biri de dil öğretimi olmuştur. Bu amaçla günümüze kadar Millî Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler başta olmak üzere pek ç...

Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Uzaktan Öğretenlerin Dijital Öğretim Materyali Geliştirme Öz Yeterlikleri

Eğitimde teknoloji kullanımı 21. yüzyıl öğretmen yeterliklerinden biri olarak görülse de salgınla beraber örgün eğitimin tamamen durması eğitimde teknoloji kullanımının sadece öğretmen değil, eğitimin bütün paydaşlarının...

Download PDF file
  • EP ID EP705363
  • DOI -
  • Views 91
  • Downloads 0

How To Cite

Azize Özdemir (2022). Türkçede –mIş Biçimbiriminin Söz Edimleri Bakımından Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerce Anlaşılma Düzeyi. International Journal of Research in Teaching Turkish (IJRTT), 2(1), -. https://europub.co.uk/articles/-A-705363