Türkçede –mIş Biçimbiriminin Söz Edimleri Bakımından Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerce Anlaşılma Düzeyi

Abstract

Bu çalışmada amaç, Türkçede –mIş biçimbiriminin söz edimleri bakımından işlevlerinin betimlenmesi ve yabancılara Türkçe öğretimi amaçlı ders kitaplarında açık veya örtük bir biçimde yer verilip verilmediğini tespit etmektir. Bu çalışmada temel dayanak olan –mIş biçimbirimi, öğrenicinin akademik ve günlük hayatında sıklıkla karşılaştığı bir biçimbirimdir. Buradan hareketle, Diller İçin Ortak Başvuru Metni’nin kabul ettiği her bir düzey için, öğrenicinin bu biçimbirimin öğretiminde söz edimleri bakımından kullanımları konusunda farkındalık kazanması gerekli görülmektedir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve Türkçe öğretimi amacıyla kullanılmakta olan ders kitaplarında (A1, A2) söz edimleri bakımından –mIş biçimbiriminin öğretimine dizgesel bir yaklaşımla yer verilip verilmediği araştırılmıştır. Ayrıca çalışmada öğretim süreçlerinin bir çıktısı olarak kabul edilen öğrencilerin, -mIş biçimbirimine yönelik belirlenen kimi söz edimlerini anlama düzeylerini belirlemek üzere Konuşma Tamamlama Testi (bunda böyle KTT) uygulanmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen bulgulardan yola çıkılarak, incelenen üç kitabın hiçbirinin söz ediminin açık adına yer vermediği, söz edimi örneklerinin seçiminin ana dili konuşucuları arasında yapılmış bir araştırmaya dayanmadığı, anlama ve üretim etkinliklerinin hiçbirinin kişilerarası konumlar hakkında öğrencide farkındalık oluşturmadığı ve -mIş biçimbiriminin günlük yaşamda kullanımına yönelik sonradan farkına varma, küçümseme, övünme, farz etme, şüphe etme, şaşırma ve tahmin etme söz edimlerini öğretmeye ya da uygulamaya yönelik hiçbir etkinliğin bulunmadığı görülmüştür. Öğrenci araştırmasında ise, öğrencilerin -mIş biçimbiriminin kullanımına yönelik en başarılı olduğu söz edimleri, şaşırma, küçümseme ve övünme söz edimleri iken, hatalı kullanımda bulundukları söz edimleri, tahmin etme, sonradan fark etme, övünme, şüphe etme ve şaşırma söz edimleridir. Genel başarı durumları göz önünde bulundurulduğunda öğrenciler % 43 oranında başarı gösterirken, hatalı kullanım oranları %57 oranındadır. KTT’de verilen durumların öğrenci başarısını olumlu şekilde etkilediği düşünülmektedir. Bu düşüncenin temelini yapılan kitap incelemesi desteklemektedir. Bu bağlamda, öğrencilerin öğrenim süreçleri boyunca söz konusu biçimbirimi bakımından söz edimlerinin açık veya örtük öğretimine tabi olmamaları, öğrencilerin gerçek yaşam durumlarında iletişim kurmalarını güçleştirmektedir.

Authors and Affiliations

Azize Özdemir

Keywords

Related Articles

Bosna-Hersek’te Yürütülen “Tercihim Türkçe Projesi”ne İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Türkiye’de yaşanan ekonomik, askeri, sosyal, kültürel vb. gelişmeler, yabancıların Türk kültürü ve diline ilgisini arttırmaktadır. Bu nedenle son yıllarda Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi çalışmaları hız kazanmıştır...

Turkish Teaching to Public in Vakit Newspaper during the Alphabet Reform Process

After the adoption of the Turkish alphabet based on Latin letters on November 1, 1928, in the Republic of Turkey, a comprehensive literacy campaign was organized. This process is called the “alphabet reform” in the histo...

Türk Dillilere Türkiye Türkçesi Öğretimine İlişkin Akademik Yayınların Betimsel Analizi

Türk dillilere Türkiye Türkçesi öğretimine yönelik çalışmalar son yıllarda artış göstermeye başlamıştır. Bu çalışmaların şekil ve içerik açısından nasıl yapıldığının bütüncül bir bakış açısıyla incelenmesi önemlidir. Bu...

Opinions of Secondary School Turkish Coursebook Authors on Expression Skills at the Turkish Lesson Teaching Program

The purpose of this research is to examine the opinions of secondary school Turkish textbook authors on the narration skills in the Turkish Language Curriculum (2019). Textbook authors better observe the functionality, p...

An Investigation of the Relationship Between the Motivational Self-System and the Willingness to Communicate

Motivation studies have an important role in the studies carried out in the field of foreign and second language teaching for many years. In recent years, the motivational self-system has become an effective motivational...

Download PDF file
  • EP ID EP705363
  • DOI -
  • Views 83
  • Downloads 0

How To Cite

Azize Özdemir (2022). Türkçede –mIş Biçimbiriminin Söz Edimleri Bakımından Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerce Anlaşılma Düzeyi. International Journal of Research in Teaching Turkish (IJRTT), 2(1), -. https://europub.co.uk/articles/-A-705363