Türkçede –mIş Biçimbiriminin Söz Edimleri Bakımından Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerce Anlaşılma Düzeyi
Journal Title: International Journal of Research in Teaching Turkish (IJRTT) - Year 2022, Vol 2, Issue 1
Abstract
Bu çalışmada amaç, Türkçede –mIş biçimbiriminin söz edimleri bakımından işlevlerinin betimlenmesi ve yabancılara Türkçe öğretimi amaçlı ders kitaplarında açık veya örtük bir biçimde yer verilip verilmediğini tespit etmektir. Bu çalışmada temel dayanak olan –mIş biçimbirimi, öğrenicinin akademik ve günlük hayatında sıklıkla karşılaştığı bir biçimbirimdir. Buradan hareketle, Diller İçin Ortak Başvuru Metni’nin kabul ettiği her bir düzey için, öğrenicinin bu biçimbirimin öğretiminde söz edimleri bakımından kullanımları konusunda farkındalık kazanması gerekli görülmektedir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve Türkçe öğretimi amacıyla kullanılmakta olan ders kitaplarında (A1, A2) söz edimleri bakımından –mIş biçimbiriminin öğretimine dizgesel bir yaklaşımla yer verilip verilmediği araştırılmıştır. Ayrıca çalışmada öğretim süreçlerinin bir çıktısı olarak kabul edilen öğrencilerin, -mIş biçimbirimine yönelik belirlenen kimi söz edimlerini anlama düzeylerini belirlemek üzere Konuşma Tamamlama Testi (bunda böyle KTT) uygulanmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen bulgulardan yola çıkılarak, incelenen üç kitabın hiçbirinin söz ediminin açık adına yer vermediği, söz edimi örneklerinin seçiminin ana dili konuşucuları arasında yapılmış bir araştırmaya dayanmadığı, anlama ve üretim etkinliklerinin hiçbirinin kişilerarası konumlar hakkında öğrencide farkındalık oluşturmadığı ve -mIş biçimbiriminin günlük yaşamda kullanımına yönelik sonradan farkına varma, küçümseme, övünme, farz etme, şüphe etme, şaşırma ve tahmin etme söz edimlerini öğretmeye ya da uygulamaya yönelik hiçbir etkinliğin bulunmadığı görülmüştür. Öğrenci araştırmasında ise, öğrencilerin -mIş biçimbiriminin kullanımına yönelik en başarılı olduğu söz edimleri, şaşırma, küçümseme ve övünme söz edimleri iken, hatalı kullanımda bulundukları söz edimleri, tahmin etme, sonradan fark etme, övünme, şüphe etme ve şaşırma söz edimleridir. Genel başarı durumları göz önünde bulundurulduğunda öğrenciler % 43 oranında başarı gösterirken, hatalı kullanım oranları %57 oranındadır. KTT’de verilen durumların öğrenci başarısını olumlu şekilde etkilediği düşünülmektedir. Bu düşüncenin temelini yapılan kitap incelemesi desteklemektedir. Bu bağlamda, öğrencilerin öğrenim süreçleri boyunca söz konusu biçimbirimi bakımından söz edimlerinin açık veya örtük öğretimine tabi olmamaları, öğrencilerin gerçek yaşam durumlarında iletişim kurmalarını güçleştirmektedir.
Authors and Affiliations
Azize Özdemir
ROOT VALUES REFLECTED IN THE 8TH GRADE TURKISH TEXTBOOK (2019)
The material and spiritual elements brought by societies from the past to the present, in other words, cultural elements and values are the rules, judgments or beliefs that are accepted by most individuals in order to en...
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Uluslararası Öğrencilerinin Türk Kültürüne, Diline ve Eğitim Sistemine Yönelik Algıları
Bu çalışmanın amacı, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinde öğrenim gören uluslararası öğrencilerinin Türkiye’ye gelmeden önceki ve geldikten sonraki Türk kültürü, Türk dili ve eğitim sistemine yönelik algılarını tesp...
Yabancılara Türkçe Öğretiminde Teknoloji Kullanımı Üzerine Yapılan Bilimsel Çalışmaların Betimsel Analizi
Bu çalışmanın amacı, 2011-2023 yılları arasında Yabancılara Türkçe Öğretiminde teknoloji kullanımı üzerine yapılan bilimsel çalışmaları yayın yılı, yayın türü, yöntem, yayınlandığı kurum, yayınlandığı dergi, anahtar keli...
Politeness in Turkish Face to Face Service Encounters
Linguistic politeness which is related to how users behave in a specific context depending on sociocultural variables as part of little c culture has been investigated in a lot of studies due to the intertwined relations...
Tarihî Kıpçak Türkçesinde Kullanılan Eşya Ve Alet Adlarının Art Ve Eş Zamanlı Olarak İncelenmesi
“Tarihî Kıpçak Türkçesinde Kullanılan Eşya ve Alet Adlarının Art ve Eş Zamanlı Olarak İncelemesi” adlı çalışmamızda, günlük hayatta kullandığımız eşya ve alet adlarının yüzlerce yıllık zaman dilimi içerisinde geçirdiği d...