Zagrożenie powodziowe terenów poniżej zapory wodnej w warunkach wystąpienia ekstremalnych zjawisk hydrologicznych.<br />

Abstract

W pracy przeanalizowano przebieg powodzi w lipcu 2001 roku i przejście fali wezbraniowej przez zbiornik wodny Chańcza na rzece Czarna Staszowska. Kulminacja tej fali, wynosząca 418,62 m3•s–1, była dwukrotnie wyższa od szacowanego przepływu o prawdopodobieństwie 1%, na który był projektowany zbiornik. Gospodarowanie wodą w czasie powodzi wymusiło więc większy niż przewidywano jej zrzut w czasie kulminacji. Celem pracy jest określenie układu zwierciadła wody na terenie poniżej zapory przy maksymalnym zrzucie wody ze zbiornika w czasie powodzi, wynoszącym 122,75 m3•s–1, oraz wskazanie możliwości zmniejszania zagrożenia powodziowego. Wyznaczono zasięg strefy zatopienia przy tym przepływie zrzutowym na terenie położonym poniżej zapory na długości ponad 3 km, uwzględniając wpływ roślinności w dolinie i strefie przykorytowej oraz mostu. Przyczyną zatopienia doliny na badanym odcinku rzeki jest niewielka przepustowość koryta wynosząca zaledwie od 12,0 m3•s–1 do 62,8 m3•s–1. Stwierdzono, że most nie wpływa na spiętrzenie analizowanego przepływu, a zapas w świetle mostu, określony jako różnica rzędnej spągu belki przęsła i rzędnej zwierciadła wody w moście, wynosi ponad 0,9 m. Wykonano również obliczenia przepustowości koryta, w przypadku wykonania zabiegów konserwacyjnych polegających na usunięciu roślinności sztywnej i miękkiej, wykazano zmniejszenie zasięgu zatopienia dna doliny. Zmniejszenie zagrożenia powodziowego terenów położonych poniżej zapory Chańcza może zostać osiągnięte przez wykonanie zabiegów konserwacyjnych koryta bez zmiany jego geometrii przekroju poprzecznego. Wykonanie zabiegów konserwacyjnych w korycie może nie zostać zrealizowane ze względu na propozycję włączenia badanych terenów do obszarów chronionych programem Natura 2000. Zachowanie w istniejącym stanie zabudowy roślinnej koryta rzeki Czarna Staszowska poniżej zbiornika, charakteryzującego się niewielką przepustowością, wymusza wprowadzenie zmian do instrukcji eksploatacji zbiornika, polegających na opracowaniu systemu monitoringu hydrometeorologicznego zlewni, prognozy kulminacji fali. Na tej podstawie możliwe będzie wcześniejsze zwiększenie pojemności powodziowej zbiornika przez przeprowadzenie zrzutów o mniejszym przepływie, niezagrażających zalaniem terenów poniżej zapory.

Authors and Affiliations

Marek Madeyski, Bogusław Michalec

Keywords

Related Articles

Występowanie pogody upalnej w Lublinie i Czesławicach oraz jej uwarunkowania cyrkulacyjne (1966–2010)

W pracy scharakteryzowano występowanie dni gorących ([i]t[sub]max[/sub][/i] 25,1–30,0°C) i upalnych ([i]t[sub]max[/sub][/i] &gt;30°C) w Lublinie (dzielnica Felin) oraz Czesławicach w latach 1966–2010. Analizie poddano wi...

Wykorzystanie modelowania transportu i monitoringu jakości wód do oceny efektywności bariery pionowej otaczającej stare składowisko odpadów

W artykule przedstawiono wyniki numerycznego modelowania transportu zanieczyszczeń i monitoringu jakości wód w rejonie rekultywowanego składowiska odpadów. Do modelowania wykorzystano program numeryczny GMS/FEMWATER. Cel...

Investigation of soil contamination level beneath the metallurgical waste landfill for the purpose of future reclamation works

One of the most important activities when preparing a land reclamation project of brow fields is a comprehensive analysis and documentation of subsoil conditions at the site. The article presents site i...

Sztywność prekonsolidowanych iłów plioceńskich w zakresie małych odkształceń

Rozwój infrastruktury technicznej, w tym budowa wysokich budynków , dróg, linii kolejowych i rozbudowy linii metra wymaga danych geotechnicznych dokumentujących zmiany parametrów gruntów występujących w podłożu. Pomiar...

Suspended sediment concentration and yield in snowmelt flood events in a small lowland river

Results of investigation on suspended sediment delivery from small lowland, agriculturally used catchment of Zagożdżonka River, located in central Poland, during snowmelt periods of 2001–2007 are presented. The study c...

Download PDF file
  • EP ID EP96897
  • DOI -
  • Views 108
  • Downloads 0

How To Cite

Marek Madeyski, Bogusław Michalec (2009). Zagrożenie powodziowe terenów poniżej zapory wodnej w warunkach wystąpienia ekstremalnych zjawisk hydrologicznych.<br /> . Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW. Land Reclamation, 41(1), 57-69. https://europub.co.uk/articles/-A-96897