Zagrożenie powodziowe terenów poniżej zapory wodnej w warunkach wystąpienia ekstremalnych zjawisk hydrologicznych.<br />

Abstract

W pracy przeanalizowano przebieg powodzi w lipcu 2001 roku i przejście fali wezbraniowej przez zbiornik wodny Chańcza na rzece Czarna Staszowska. Kulminacja tej fali, wynosząca 418,62 m3•s–1, była dwukrotnie wyższa od szacowanego przepływu o prawdopodobieństwie 1%, na który był projektowany zbiornik. Gospodarowanie wodą w czasie powodzi wymusiło więc większy niż przewidywano jej zrzut w czasie kulminacji. Celem pracy jest określenie układu zwierciadła wody na terenie poniżej zapory przy maksymalnym zrzucie wody ze zbiornika w czasie powodzi, wynoszącym 122,75 m3•s–1, oraz wskazanie możliwości zmniejszania zagrożenia powodziowego. Wyznaczono zasięg strefy zatopienia przy tym przepływie zrzutowym na terenie położonym poniżej zapory na długości ponad 3 km, uwzględniając wpływ roślinności w dolinie i strefie przykorytowej oraz mostu. Przyczyną zatopienia doliny na badanym odcinku rzeki jest niewielka przepustowość koryta wynosząca zaledwie od 12,0 m3•s–1 do 62,8 m3•s–1. Stwierdzono, że most nie wpływa na spiętrzenie analizowanego przepływu, a zapas w świetle mostu, określony jako różnica rzędnej spągu belki przęsła i rzędnej zwierciadła wody w moście, wynosi ponad 0,9 m. Wykonano również obliczenia przepustowości koryta, w przypadku wykonania zabiegów konserwacyjnych polegających na usunięciu roślinności sztywnej i miękkiej, wykazano zmniejszenie zasięgu zatopienia dna doliny. Zmniejszenie zagrożenia powodziowego terenów położonych poniżej zapory Chańcza może zostać osiągnięte przez wykonanie zabiegów konserwacyjnych koryta bez zmiany jego geometrii przekroju poprzecznego. Wykonanie zabiegów konserwacyjnych w korycie może nie zostać zrealizowane ze względu na propozycję włączenia badanych terenów do obszarów chronionych programem Natura 2000. Zachowanie w istniejącym stanie zabudowy roślinnej koryta rzeki Czarna Staszowska poniżej zbiornika, charakteryzującego się niewielką przepustowością, wymusza wprowadzenie zmian do instrukcji eksploatacji zbiornika, polegających na opracowaniu systemu monitoringu hydrometeorologicznego zlewni, prognozy kulminacji fali. Na tej podstawie możliwe będzie wcześniejsze zwiększenie pojemności powodziowej zbiornika przez przeprowadzenie zrzutów o mniejszym przepływie, niezagrażających zalaniem terenów poniżej zapory.

Authors and Affiliations

Marek Madeyski, Bogusław Michalec

Keywords

Related Articles

Estimation of wind erosion rates of Mongolian Plateau by using 137Cs tracing technique

Wind erosion is one of the major environmental problems in semi-arid and arid regions. Here we established a transect from northwest (Tariat, Mongolia) to southeast (Xilingol, Inner Mongolia of China) across the Mongolia...

The assessment of ecological connectivity of the Chojnowski Landscape Park – the regional approach

Maintaining ecological connectivity is crucial especially for protected areas located in proximity of a large city. That sort of areas are threatened by urban sprawl which cause natural and semi-natural area loss, landsc...

The integrated assessment of natural resources status at the rural commune – case study of the Olszanka, Mazovian Voivodeship

The assessment of the possibilities of the integrated index method application for the determination of the environmental resources values to mark out the developing trends for the rural commune was the aim of the work....

Temporal variability of the selected flood parameters in the Biebrza River valley

The paper presents the application of the hydrodynamic one-dimensional model of river flow based on St Venant equations for calculation of annual floods characteristics in the Lower Biebrza River Basin situated in the No...

Shear strength of clayey soils from the vicinity of Gorlice and Ciężkowice

The work presents results of maximum and residual strength tests of six clayey soils from the landslide areas near Gorlice and Ciężkowice. The tests were carried out in a direct shear apparatus on samples of dimensions 6...

Download PDF file
  • EP ID EP96897
  • DOI -
  • Views 115
  • Downloads 0

How To Cite

Marek Madeyski, Bogusław Michalec (2009). Zagrożenie powodziowe terenów poniżej zapory wodnej w warunkach wystąpienia ekstremalnych zjawisk hydrologicznych.<br /> . Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW. Land Reclamation, 41(1), 57-69. https://europub.co.uk/articles/-A-96897