Zmiany składu chemicznego powierzchni stali podczas tarcia

Apply

Zmiany składu chemicznego powierzchni stali podczas tarcia

Journal Title: Tribologia - Year 2011, Vol 238, Issue 4

Abstract

Za pomocą aparatu czterokulowego, w którym obciążenie węzła tarcia przyrasta liniowo, wyznaczano wielkość obciążenia zacierającego stalowych węzłów tarcia, smarowanych mineralnym olejem podstawowym SAE 30/95, zawierającym dodatki smarne typu AW/EP, charakteryzujące się różnym udziałem pierwiastków, uznawanych za aktywne tribologicznie, tj. siarki i fosforu. Biegi testowe przerywano przy różnych obciążeniach (P), ustalanych dla badanej kompozycji na podstawie wartości obciążenia zacierającego (Pt), tj.: P = Pt, P = Pt – 400 N, P = Pt + 400 N. Następnie, za pomocą mikrospektrofotometrii w podczerwieni (FTIRM) oraz mikroanalizy rentgenowskiej (SEM/EDS), szczegółowo zbadano skład chemiczny powierzchni tarcia. Stwierdzono, że jeszcze przed przerwaniem warstwy smarowej (P = Pt–400 N) na powierzchni stali, w obrębie kontaktu, powstają stałe produkty przemiany składników środka smarowego. Analiza FTIRM wykazała, że są to substancje organiczne, powstałe w wyniku tribochemicznych przemian (przede wszystkim utleniania) składników środka smarowego. Nie stwierdzono natomiast obecności produktów organicznych na powierzchniach tarcia, gdy testy przerywano przy obciążeniu zacierającym lub wyższym. W tych przypadkach następowała przebudowa struktury chemicznej powierzchni tarcia, polegająca na zmianie zawartości tlenu, węgla oraz pierwiastków aktywnych, pochodzących z dodatków smarnych. Ich zawartość na powierzchni tarcia wzrastała, chociaż nie wprost proporcjonalnie, wraz ze wzrostem stężenia dodatku w oleju i obciążenia węzła tarcia.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Marian Grądkowski, Anna Matuszewska, Monika Makowska

Keywords

EP ID EP271458
DOI -
Views 49
Downloads 0