Związki językoznawczych badań nad wymową polityczną I Rzeczpospolitej z innymi dziedzinami nauk
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2016, Vol 0, Issue 72
Abstract
Badanie tekstów przynależnych do odmiany retorycznej dawnej komunikacji politycznej wymaga nawiązywania do innych niż językoznawstwo dyscyplin nauki. Uprawianie omawianego w artykule obszaru badań pozwala na łączenie narzędzi wypracowanych w ramach językoznawstwa i nauk politycznych, dlatego ów obszar określa się też mianem lingwistyki politycznej (politolingwistyki). Pomocne jest również ujęcie socjolingwistyczne, czerpiące inspirację z nauk socjologicznych i traktujące teksty powstałe w ramach działalności politycznej jako świadectwo socjolektu szlachty. Czytelne zależności ujawniają się poza tym między specyfiką ustroju I Rzeczpospolitej i obowiązującym w niej systemem wartości a ideą przemawiania, która jest manifestacją wolności szlacheckiej. Zjawiska komunikacyjne w tym wypadku znajdują uzasadnienie w naukach historycznych. Ponadto rozwój badań korpusowych oraz przyrastający zasób zdygitalizowanych tekstów powstałych przed 1795 rokiem stwarza okazję do wykorzystywania narzędzi językoznawstwa statystycznego oraz stylometrii.
Authors and Affiliations
Małgorzata Dawidziak-Kładoczna
Łacińskie źródła jako kontekst badań historycznojęzykowych
Pytania o łacińskie źródła średniowiecznych polskich tekstów od dawna były obecne w badaniach nad początkami polskiego języka religijnego. W ostatnich latach, m.in. dzięki nowemu wydaniu Rozmyślania przemyskiego (tzw. wy...
Ciągłość i zmiana w języku w świetle polskich szesnastowiecznych przekładów Ewangelii
Szesnastowieczne drukowane przekłady Ewangelii na język polski jako teksty zróżnico- wane chronologicznie (od 1551 po 1599 r.), terytorialnie (od Królewca poprzez Brześć, Nie- śwież, Raków po Kraków) i konfesyjnie stanow...
Status i granice normy językowej w świetle lingwistyki funkcjonalnej
Przedmiotem artykułu jest norma językowa w ujęciu lingwistyki funkcjonalnej. Norma jest traktowana jako zjawisko ambiwalentne, któremu przysługuje zarówno arbitralność, jak i funkcjonalność (adaptacyjny charakter). Za ce...
Źródła w tworzeniu elektronicznego słownika paradygmatów frazeologizmów werbalnych
Celem artykułu jest wskazanie typów źródeł i sposobów ich wykorzystania przy opracowywaniu słownika paradygmatów frazeologizmów czasownikowych. Autorzy charakteryzują wykorzystywane źródła, omawiają użyteczność źródeł sł...
Elektroniczna baza danych jako narzędzie do badań leksykologicznych
Artykuł dotyczy możliwości zastosowania w badaniach nad słownictwem technologii elektronicznej i informatycznej do tworzenia baz danych i zasobów cyfrowych. Jednocześnie pokazuje nowe możliwości interpretacji języka pols...