Ciągłość i zmiana w języku w świetle polskich szesnastowiecznych przekładów Ewangelii
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2015, Vol 0, Issue 71
Abstract
Szesnastowieczne drukowane przekłady Ewangelii na język polski jako teksty zróżnico- wane chronologicznie (od 1551 po 1599 r.), terytorialnie (od Królewca poprzez Brześć, Nie- śwież, Raków po Kraków) i konfesyjnie stanowią dobry zbiór do obserwacji zarówno ich języ- ka, jak i polszczyzny, intensywnie rozwijającej się w XVI wieku. Obserwację języka ułatwiają nowe transkrypcje i opracowania językowe 10 przekładów Ewangelii, powstałe w ramach grantu Szesnastowieczne przekłady Ewangelii (www.ewangelie.uw.edu.pl), a także opraco- wany przez M. Rudolfa program komputerowy Ewangelie. W badaniu wykorzystuje się także oprogramowanie AntConc. Dzięki tym narzędziom uzyskuje się pewne dane o frekwencji tekstowej słowoform. W kontekście ciągłości i zmiany omówiono wybraną kategorię fl eksyj- ną, mianowicie wykładniki Msc. lm. r.m., a także wybrane fakty leksykalne. Słowa klucze: ciągłość, zmiana, fl eksja, leksyka, wiek XVI, tłumaczenia Ewangelii Language continuity and language change in light of 16th-century Polish translations of the Gospel Abstract 16th-century Polish printed translations of the Gospel form a collection that comes use- ful in the analysis of not only their language but also of intensively developing 16th-century Polish. The texts of the translations are chronologically (dating between 1551 and 1599), ter- ritorially (originating in Królewiec, Brześć, Nieśwież, Raków and Cracow) and religiously diverse. The analysis is facilitated by new transcriptions and language studies of ten transla- tions of the Gospel, available in an online publication 16th-century Translations of the Gos- pel (www.ewangelie.uw.edu.pl), as well as by the “Ewangelie” [“Gospels”] computer pro- gramme, developed by M. Rudolf. The study also uses AntConc software. These tools enable the authors to obtain data concerning the textual frequency of word forms. Selected lexical facts as well as one infl ectional category, i.e. forms of the Locative case for plural masculine nouns, are discussed in the context of language continuity and language change. Key words: continuity, change, infl ection, lexis, 16th century, translations of the Gospel
Authors and Affiliations
Alina Kępińska, Izabela Winiarska-Górska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP167890
- DOI -
- Views 123
- Downloads 0
Analiza struktur illokucyjnych w polskim i niemieckim liście handlowym jako metoda badawcza kontrastywnej lingwistyki tekstu
Punktem wyjścia do rozważań przedstawionych w referacie jest zakorzeniona w teorii aktów mowy analiza struktur illokucyjnych. Pojawia się pytanie o zasadność stosowania tej metody we współczesnych badaniach lingwist...
O poprawności w nazewnictwie roślin leczniczych (na przykładzie wybranych nazw polskich i rosyjskich na tle łacińskiej nomenklatury naukowej)
W artykule przedstawiono spostrzeżenia dotyczące nazw funkcjonalnej grupy roślin leczniczych w aspekcie poprawności ich stosowania i odstępstw od zasad językowych. W oparciu o przykłady zaczerpnięte z nazewnictwa polskie...
Problem poprawności stylizacyjnej na przykładzie stylizacji historycznej w polskim filmie fabularnym
Artykuł poświęcony jest kwestii językowej poprawności zabiegów stylizacyjnych stosowanych przez twórców tekstów artystycznych ze szczególnym uwzględnieniem scenariuszy filmowych. W pierwszej części artykułu autor omawia...
Granice języka a granice językoznawstwa
Kwestię granic języka i lingwistyki autor rozważa, odwołując się do tzw. pełnej teorii naukowej. W złożonej hierarchiczno-sieciowej strukturze tej teorii można wyróżnić trzy poziomy; bazę filozoficzną, interpretacyjny ob...
Status i granice normy językowej w świetle lingwistyki funkcjonalnej
Przedmiotem artykułu jest norma językowa w ujęciu lingwistyki funkcjonalnej. Norma jest traktowana jako zjawisko ambiwalentne, któremu przysługuje zarówno arbitralność, jak i funkcjonalność (adaptacyjny charakter). Za ce...