Życie i twórczość Sergiusza Bortkiewicza (1877–1952), cz. IV – Wpływ taneczności na ekspresję utworów Bortkiewicza
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 2, Issue 8
Abstract
W poprzednich artykułach dotyczących twórczości Sergiusza Bortkiewicza wykazano, jak wielki wpływ na jego spuściznę wywarła inspiracja tańcem. Jej przejawów doszukać się można w większości jego kompozycji. W utworach tych odnaleźć można zarówno wiele różnorodnych stylizacji tańców ludowych, salonowych, orientalnych oraz tańców dawnych, jak i przykładów, gdzie zastosowano elementy taneczne charakteryzujące się krótkotrwałym nawiązaniem do jakiegoś tańca. Jego przejawy najczęściej dotyczyły wówczas jedynie wybranego elementu dzieła muzycznego. Zagadnieniem również wartym poruszenia i przeanalizowania jest wpływ elementów tanecznych na ekspresję w utworze. Problematykę wpływu tańca na wyraz emocjonalny dzieła można by opisać na przykładzie praktycznie każdego utworu, który w mniejszym lub większym stopniu nawiązuje do tradycji tanecznej. Zdecydowano jednak, że za materiał analityczny do niniejszej pracy posłużą tu kompozycje, w których wykazane elementy taneczne nie zdominowały całego utworu, lecz pojawiały się krótkotrwale lub sporadycznie. Na ich przykładzie podejmie się próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób elementy taneczne mogą wpływać na wydźwięk emocjonalny utworu. Za punkt wyjścia do niniejszych rozważań przyjęto wskazanie fragmentów, w których zaobserwowano obecność elementu tanecznego i stwierdzenie, czy ich występowanie przypada na kluczowe i ważne momenty w układzie emocjonalnym danego dzieła. Przeprowadzone analizy wykazały, że w każdym dziele Sergiusza Bortkiewicza, w którym zauważono jakiekolwiek nawiązania do tańca – czy to poprzez stylizację, czy zastosowanie pewnych elementów tanecznych – obserwuje się ich powiązanie z rozplanowaniem sfery emocjonalnej dzieła i wpływem na wyraz i ekspresję utworu. Dla zobrazowania niniejszego problemu w pracy zamieszczono tabelę uwzględniającą przypadki znaczącego wpływu elementów tanecznych na wydźwięk emocjonalny dzieła. Bogactwo i wielorakość tych nawiązań do szeroko pojętej taneczności powinny zaś skłaniać każdego badacza, a zwłaszcza wykonawcę, do przeprowadzania wnikliwych analiz jego utworów, dzięki którym możliwe będzie dotarcie do kwintesencji zamysłu muzycznego kompozytora.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Agnieszka Kościelak-Nadolska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP516946
- DOI -
- Views 53
- Downloads 0
Podstawowe zagadnienia wykonawcze pełnogłosowego stylu akompaniamentu we Francji w latach 1690–1750 w świetle wybranych traktatów, część III: Środki służące wzmożeniu ekspresji, indywidualizacji oraz wzbogaceniu brzmienia pełnogłosowego basso continuo
Jest to ostatni artykuł z cyklu Podstawowe zagadnienia wykonawcze pełnogłosowego stylu akompaniamentu we Francji w latach 1690-1750 w świetle wybranych traktatów. Autor, kontynuując rozważania na temat środków wykonawczy...
Old wine in new bottles – change vs. continuation in Martin Luther’s theology
The breakthrough impact of Martin Luther’s theological discovery of 1517 and its influence on the development of modern humanities have been frequently emphasised in the jubilee year of the 500th anniversary of the Refor...
Pianista – akompaniator blaski i cienie, schematy i pułapki
Artykuł jest próbą opisu schematów, zależności i modeli postępowania w zawodzie akompaniatora, identyfikowanych przez autorkę w toku 20-letniego doświadczenia zawodowego. Podejmuje się szczegółowego zbadania procesów czę...
The art of preluding on the flute in the 18th century in France
In the 18th century, there were two types of preludes. The first type was a part of a music piece (written by a composer) at its very beginning, with a diversified construction (e.g. prélude in French suites or prelude t...
Formuły kadencyjne w muzyce instrumentalnej renesansu i wczesnego baroku w kontekście ówczesnej teorii muzyki i praktyki kompozytorskiej
Formuły kadencyjne (zakończeniowe) stanowią jedno z najbardziej frapujących zjawisk muzycznych. Występują w utworach wszystkich epok historycznych i stylów i przyjmują rozmaite formy: od zwrotów melodycznych i harmoniczn...