Asymilacja ludowych pierwowzorów w polskiej pieśni artystycznej – zarys problematyki
Journal Title: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Edukacja Muzyczna - Year 2017, Vol 12, Issue 0
Abstract
Głównym celem artykułu jest przedstawienie różnych sposobów funkcjonowania pieśni ludowych (głównie pieśni słowiańszczyzny) w polskiej pieśni artystycznej od momentu jej powstania (uznając za ojców pieśni polskiej S. Moniuszkę i F. Chopina), poprzez II połowę wieku XIX, do początków wieku XX (M. Karłowicz, K. Szymanowski). Okres ten wybrany został ze względu na popularność gatunku pieśniowego w twórczości wielu kompozytorów omawianego czasu. Do gatunków, które miały istotny wpływ na kształtowanie się polskiej pieśni artystycznej, należą: śpiewy historyczne, zwane dumami, dumy kozacze, które jednak miały tylko pośredni wpływ na pieśni polskie (głównie chodzi o tematykę, a nie o cechy strukturalne), pieśni ludowe, pieśni zwane dumkami oraz ballady ludowe. Folklor z natury rzeczy łączy kulturowo tereny ze sobą sąsiadujące lub ze sobą związane w jakikolwiek inny sposób. Dzięki tym powiązaniom w polskiej pieśni artystycznej odnajdujemy motywy, wątki, tematy, zapożyczenia i cytaty wywodzące się z bliskich nam ośrodków słowiańskich, nie zapominając o znaczących inspiracjach folklorem Litwy, która uległa – w pewnym okresie swej historii i na określonych terenach – zjawisku slawizacji. W podsumowaniu autorka wskazuje podstawowe cechy pieśni artystycznych w kontekście ich związków z folklorem. Słowa kluczowe: polska pieśń artystyczna, pieśń ludowa, ballada ludowa, duma, dumka, słowiańszczyzna, pierwiastki ludowe w polskiej pieśni artystycznej. The article aims at presenting different manners in which the folk songs (mainly Slavic songs) exist within the Polish art song since its creation (as long as we recognize S. Moniuszko and F. Chopin as the fathers of the Polish song), throughout the second half of the 19th century, until 146 Katarzyna SUSKA-ZAGÓRSKA the beginning of the 20th century (M. Karłowicz, K. Szymanowski). This period was chosen on account of the popularity of the song genre in the works of many composers of the time in question. The genres which had a significant influence on the formation of Polish art song include: historical songs, called duma, Cossack dumas, which however, had only an indirect influence on Polish songs (mainly in terms of subject matter, and not of structural features), folk songs, songs called dumkas, and folk ballads. Folklore by its very nature makes a cultural connection between neighbouring areas or areas that are related to one another in any other way. Owing to these links, we can find – in the Polish art song – motifs, themes, borrowings and quotations coming from Slavic centres whose culture is so similar to ours. Also we shouldn’t forget the significant inspirations from the Lithuanian folklore, that is from the country which at some point in its history and in certain regions has undergone the phenomenon of Slavisation. In the summary, the author indicates the basic features of art songs in the context of their connections with folklore.
Authors and Affiliations
Katarzyna Suska-Zagórska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP335929
- DOI 10.16926/em.2017.12.05
- Views 168
- Downloads 0
Kwartety smyczkowe Władysława Żeleńskiego
Głównym celem artykułu jest przedstawienie twórczości polskiego kompozytora Władysława Żeleńskiego (1837–1921) na obsadę kwartetu smyczkowego, w kontekście jego biografii. Omó-wiona w pracy część twórczości kompozytora o...
Edukacja muzyczna w dwudziestoleciu międzywojennym na łamach miesięcznika „Muzyka w Szkole”
Rozwój życia muzycznego w dwudziestoleciu międzywojennym, wzrost zainteresowania sztuką muzyczną wśród ogółu społeczeństwa, upowszechnianie muzyki w ramach m.in. wychowania muzycznego w szkołach, a także znacząca rola mu...
Twórczość skrzypcowa Grzegorza Fitelberga
Artykuł przedstawia nieznany i niebadany wcześniej dział twórczości wybitnego polskiego dyrygenta Grzegorza Fitelberga (1879–1953), który w latach młodzieńczych intensywnie zajmował się kompozycją, zdobywając uznanie nie...
O traktorze pędzącym w rytm Kalinki. Folklor w filmach animowanych Europy Środkowo- -Wschodniej powstałych w latach 1949–1984
Filmy animowane dla dzieci zasługują na uwagę nie tylko jako utwory ukierunkowane na przekazywanie treści dydaktycznych, czy też mające zapewnić najmłodszym widzom rozrywkę – nieraz dokumentują rzeczywistość, utrwalają m...
Konwersja narodowa Henryka Hubertusa Jabłońskiego – wybór, czy życiowa konieczność?
Henryk Hubertus Jabłoński (1915–1989) to jedna z najważniejszych postaci gdańskiego życia muzycznego powojennej doby. Kompozytor, który działał na rzecz środowiska twórców zarówno w wymiarze artystycznym, edukacyjnym, ja...