Chorał protestancki – historia, próby definicji oraz konteksty pojęcia
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 2, Issue 8
Abstract
„Chorał protestancki” to pojęcie odnoszące się tylko do części repertuaru pieśniowego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, czyli luterańskiego. Dokładne wydzielenie zakresu pieśni mieszczących się w tym pojęciu jest problematyczne. W literaturze klasyfikacja pieśni jako chorału odbywa się według różnych kryteriów, w zależności od czasu i autora wypowiedzi, oraz kontekstu czy środowiska, w jakim dana wypowiedź powstała. Celem tego artykułu jest przybliżenie niektórych kontekstów znaczeniowych pojęcia „chorał protestancki”. Podjęta tu została próba ujęcia jego historii oraz problematyki związanej z klasyfikacją pieśni – jej przynależnością (lub brakiem przynależności) do kategorii nazwanej „chorałem”. Historia ta nie jest jednak kompletna – jest to rodzaj szkicu, który wymagać będzie dalszych badań i uzupełnień. Następnie mowa jest o silnym zakorzenieniu pojęcia w kulturze polskiej, rozumianego jako pojęcie zbiorowe, odnoszące się do całej spuścizny pieśniowej protestantyzmu, z podkreśleniem jego oficjalnego charakteru. Problem tego rozumienia zilustrowany został za pomocą krótkiej charakterystyki dwóch ogólnodostępnych polskich definicji. Charakterystyka ta wskazuje dodatkowo na pewne błędy merytoryczne, a w konsekwencji na konieczności stworzenia zarówno nowej definicji, jak i dodatkowych opracowań na ten temat w języku polskim. W sytuacji diaspory, w jakiej znajduje się Kościół ewangelicki w Polsce, stosowanie pojęcia „chorał protestancki” ma jednak też walor podkreślający odmienność konfesyjną muzyki kręgu ewangelickiego i jest wyróżnikiem jakościowym. Jest jednak bardziej terminem naukowym, gdyż sami ewangelicy w Polsce raczej określenia tego nie używają. Na koniec omówione zostanie wykorzystanie pojęcia w kontekście zbiorów akompaniamentów organowych (tzw. choralników) oraz „chorał” w muzyce artystycznej.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Marek Pilch
Protestant chorale – the history, definition attempts, and contexts of the notion
The term “Protestant chorale” only refers to part of song repertoire of the Evangelical Church of the Augsburg Confession, i.e., Lutheran Church. Determining the exact range of songs falling into this notion category is...
Artystyczny obraz dzieła muzycznego i duchowy aspekt sztuki z perspektywy muzyka XXI wieku
W niniejszym artykule autor postanowił poddać analizie proces powstawania artystycznego obrazu dzieła muzycznego w pracy wykonawcy, jak również wskazać dwutorowość tej pracy – pracę pod kątem emocjonalnym i intelektualny...
Podstawowe zagadnienia wykonawcze pełnogłosowego stylu akompaniamentu we Francji w latach 1690–1750 w świetle wybranych traktatów, część II: Struktura i język harmoniczny pełnogłosowej realizacji „basso continuo”
To drugi artykuł z cyklu omawiającego podstawowe zagadnienia wykonawcze pełnogłosowego stylu akompaniamentu we Francji w latach 1690–1750 w świetle wybranych traktatów. W swoich dalszych rozważaniach na temat pełnogłosow...
Jubileuszowy Konkurs Muzyki Kameralnej
XX Łódzki Międzynarodowy Konkurs Muzyki Kameralnej im. Kiejstuta Bacewicza stanowiący, po raz pierwszy, ogniwo II Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego im. Grażyny Bacewicz przeszedł do historii. Do udziału w nim zgłosił...
Obsesja muzycznej perfekcji – John Ogdon, życie i fascynacje wirtuoza fortepianu
Artykuł opowiada o brytyjskim pianiście i kompozytorze podziwianym za swoją mistrzowską grę. Jego nadzwyczajny talent muzyczny ujawnił się bardzo wcześnie. W wieku 5 lat grał na fortepianie lepiej niż niejedna osoba doro...