Coincidentia oppositorum in the oeuvre of André Martinet (1908–1999)
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2017, Vol 0, Issue 73
Abstract
The concept of ‘norm’ in linguistics is intertwined with several issues. Firstly, with the conditions of a paradigm shift, in other words, with the way of passing the baton in a linguistic relay race, with the taxonomy of the accepted realizations, and finally, with the very system of language, where the norm ensues from the totality of axioms adopted by a given research perspective. This latter aspect, as the organizers of this year’s Meeting emphasize, subsumes also the issue of the balance between the contrastive forces which are active within a system. In the present article the topic of coincidentia oppositorum (the reconciliation of opposites) in the oeuvre of a French linguist André Martinet is a leading theme for discussing the communicative dimension of some varieties of European structuralism and for going beyond dichotomies in the description of linguistic phenomena. The paper also focuses on Martinet’s contribution to contemporary phonology and discuses a fraction of the scholar’s achievements. In particular, the paper addresses the theory of linguistic economy, the stand against binarism and the conceptualization of linguistic units, as well as Martinet’s contribution to modern phonology. Coincidentia oppositorum w dziele André Martineta (1908–1999) S t r e s z c z e n i e Pojęcie normy w językoznawstwie wiąże się z wieloma zagadnieniami. Norma uwidacznia się na przykład przy warunkach zmiany paradygmatów, czyli niejako w sposobach przekazywania pałeczki w sztafecie pojęć opracowywanych i uzyskanych przez kolejne pokolenia badaczy języka. Norma zakłada też normatywność, czyli taksonomię poprawności i niepoprawności użyć języka (swoistą aksjologię). Ponadto o normie można mówić w ramach samego systemu języka nie zakładając ewaluacji, gdzie wynika ona niejako z całości aksjomatów przyjmowanych przez daną perspektywę badawczą. W tej ostatniej kategorii, jak to podkreślają organizatorzy tegorocznej edycji Zjazdu, mieści się też zagadnienie równowagi między przeciwstawnymi siłami działającymi w ramach systemu. W niniejszym artykule właśnie temat ‘pogodzenia przeciwieństw’ w dorobku francuskiego językoznawcy André Martineta (1908–1999) będzie nurtem przewodnim do refleksji na temat komunikatywnego wymiaru niektórych odmian europejskiego strukturalizmu i wychodzenia poza dychotomie opisu zjawisk językowych. W szczególności skupię się na teorii ekonomii językowej, stanowisku przeciw binaryzmowi, ontologii pojęć językoznawczych, jak również na wkładzie Martineta do fonologii współczesnej.
Authors and Affiliations
Małgorzata Haładewicz-Grzelak
The boundaries of linguistic interpretation in the research on nonverbal communication
The article shows the boundaries of linguistic reflection on nonverbal communication, which are situated between two different ways of describing communication phenomena: reporting actions in terms of general language vo...
Między przestrzenią a czasem. Ewolucja temporalnych przyimków wtórnych w polszczyźnie
Artykuł poświęcony został ewolucji wtórnych przyimków o znaczeniu temporalnym, których podstawą były wartości przestrzenne, np. koło, blisko, w przeciągu. Związek między treściami przestrzennymi i czasowymi uzn...
Ciągłość i zmiana w języku w świetle polskich szesnastowiecznych przekładów Ewangelii
Szesnastowieczne drukowane przekłady Ewangelii na język polski jako teksty zróżnico- wane chronologicznie (od 1551 po 1599 r.), terytorialnie (od Królewca poprzez Brześć, Nie- śwież, Raków po Kraków) i konfesyjnie stanow...
Przydatność testamentów chłopskich w badaniach językoznawczych
W artykule omówiono testamenty polskich chłopów (Kazimierz Dobrowolski, Włościańskie rozporzą - dze nie ostatniej woli na Podhalu w XVII i XVIII w., Kraków 1933; Janusz Łosowski, Testamenty chłopów polskich od drugiej po...
The boundaries of language and the boundaries of linguistics
The author considers the question of the boundaries of language and linguistics, referring to the socalled full scientific theory. In the complex hierarchical-network structure of this theory, one can distinguish three l...