O (nie)trafności Ogólnego Czynnika Osobowości (GFP)
Journal Title: Roczniki Psychologiczne - Year 2014, Vol 17, Issue 2
Abstract
W pracy podjęto problem trafności Ogólnego Czynnika Osobowości (General Factor of Personality, GFP). Analiza bazowała na danych zebranych ogółem w grupie 1906 osób (878 kobiet i 1028 mężczyzn w wieku 18-66 lat). GFP wyodrębniono na podstawie wyników badania kwestionariuszem NEO-FFI, zaś wyniki skal badających cechy Pięcioczynnikowego Modelu Osobowości (PMO) oraz czynnika GFP odniesiono do 15 wybranych zmiennych kryterialnych: nasilenia objawów PTSD, uogólnionego poczucia własnej skuteczności, objawów osobowości schizotypowej, stylów zachowania w konflikcie (konsens, unikanie, dominacja, uleganie i kompromis) oraz behawioralnych czynników ryzyka chorób somatycznych (choroby wieńcowej i nowotworowej): Typu A, Typu 1, Typu 2 i Typu 4 osobowości oraz depresyjności, uległości i wrogości. Uzyskane wyniki wskazały na słabość pomiaru GFP (niska rzetelność, nieadekwatne dopasowanie modelu jednoczynnikowego do struktury skal NEO-FFI) oraz dużą zmienność trafności GFP. Analiza porównawcza zmiennych kryterialnych, dla których zarówno GFP, jak i skale PMO charakteryzowała wysoka trafność z przypadkami zmiennych wykazujących niską trafność czynnika GFP przy wysokiej trafności skal źródłowych, pozwoliła na zidentyfikowanie przyczyn zróżnicowania trafności GFP. Wynika ona z niskiego skorelowania skal PMO, skutkującego odmiennością wzorca interkorelacji skal od wzorca ich skorelowania ze zmiennymi kryterialnymi. W dyskusji wskazano na ograniczony sens teoretyczny i empiryczny czynnika GFP, zasadniczo odmienny od stosowanego w badaniach nad inteligencją czynnika ogólnego g, generowanego z testów zdolności czy nawet skal osobowości, które są agregatami wysokoskorelowanych cech niższego rzędu.
Authors and Affiliations
Bogdan Zawadzki, Jan Strelau
Keywords
Related Articles
- EP ID EP148223
- DOI -
- Views 88
- Downloads 0
Can Humility Bring Happiness in Life? The Relationship Between Life Aspirations, Subjective Well-Being, and Humility
A survey was carried out to explore the relationship between life aspirations, subjective well-being, and humility (i.e., accepting one's own limitations, accepting oneself and reality, no desire for control, making use...
Personal Identity Formation Processes and the Characteristics of Self-Authoring Personality
The article presents a study concerning the relations between identity formation processes as theorized by Luyckx and colleagues (2008) and the formation of self-authoring personality according to Obuchowski (2011). The...
Wpływ zaangażowania, zagrożenia Ja i dezinformacji na zniekształcenia raportów pamięciowych
Podstawowym celem prezentowanego badania było sprawdzenie, czy zagrożenie pojęcia Ja oraz niskie zaangażowanie świadka wpływają na pamięć świadka naocznego, w tym w szczególności na jego podatność na dezinformację. W bad...
Character types and self-concept
The present study aims to answer the following question: What multidimensional relationships exist between character type and the structure of a person's self-concept? We examined 174 students of theology using Z. Uchnas...
Kompetencje w zakresie diagnozy psychologicznej nie są niezależne od kompetencji w dziedzinach szczegółowych praktyki psychologicznej
Komentarz do artykułu M. Filipiak i współpracowników podkreśla fakt, że diagnoza psychologiczna w szerszym sensie jest nieodłączną częścią zawodu psychologa niezależnie od tego, czy posługuje się on testami psychologicz...