Powstawanie, metabolizm i ewolucja płytek krwi
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2014, Vol 68, Issue
Abstract
Płytki to najmniejsze, pozbawione jądra komórki krwi, które zawierają typowe organelle komórkowe, w tym mitochondria, dzięki czemu wykazują aktywny metabolizm. Płytki mają wysoce zorganizowany cytoszkielet, swoiste ziarnistości sekrecyjne oraz unikalny system receptorów błonowych warunkujący ich dużą reaktywność. Główną rolą płytek jest utrzymanie prawidłowej hemostazy, jednak pełnią one istotne funkcje również w stanach zapalnych, procesach odpornościowych, progresji nowotworów. Pozbawione jądra komórkowego płytki występują u przedstawicieli wszystkich gromad ssaków, co wydaje się cechą przystosowawczą. U pozostałych kręgowców podobne funkcje hemostatyczne pełnią duże jądrzaste trombocyty, które charakteryzują się jednak znacznie słabszą reaktywnością. Małe, reaktywne płytki krwi, pojawiające się w wyniku ewolucji u ssaków, umożliwiły szybsze formowanie skrzepów i wolniejszą utratę krwi w razie zranienia, ale jednocześnie zwiększyły ryzyko wystąpienia zakrzepowo-zatorowych chorób krążenia. Dziennie w organizmie człowieka powstaje około 1x1011 płytek krwi, które są wytwarzane w wyniku procesów różnicowania, dojrzewania oraz fragmentacji cytoplazmy dojrzałych megakariocytów. Powstawanie płytek krwi jest końcowym stadium różnicowania megakariocytów i następuje przez wyodrębnienie tzw. propłytek będących bezpośrednimi prekursorami płytek. Pozbawione jądra komórkowego płytki krwi uznane są za komórki terminalnie zróżnicowane, które nie są zdolne do dalszych podziałów komórkowych. Jednak w bezjądrzastych płytkach krwi potwierdzona została synteza oraz transkrypcja mitochondrialnego DNA, a także synteza białka zachodząca w oparciu o mRNA pochodzące z megakariocytów. Badania opublikowane w 2012 r. dowodzą, że w czasie swojego życia płytki nie tylko są zdolne do aktywnego procesu syntezy białek, ale także, co wykazano po raz pierwszy, do tworzenia nowych komórek, które funkcjonalnie i strukturalnie są zbliżone do płytek, z których powstały.
Authors and Affiliations
Joanna Saluk, Michał Bijak, Michał B. Ponczek, Barbara Wachowicz
Keywords
Related Articles
- EP ID EP67337
- DOI -
- Views 154
- Downloads 0
Cystathionine γ-lyase
γ-Cystathionase (CTH, EC: 4.4.1.1), an enzyme widely distributed in the world of prokaryotic and eukaryotic organisms, catalyzes the formation and transformations of sulfane sulfur-containing compounds and plays a pivota...
The role of TGF-β-related signal transduction pathways in pathogenesis of epithelial-mesenchymal transition as a key element in cancer development and progression
Epithelial-mesenchymal transition (EMT) is a biological process that drives polarized, immotile epithelial cells to undergo multiple biochemical changes to acquire a mesenchymal cell phenotype. The characteristic feature...
Antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości bioaktywnych fitozwiązków żurawiny
W racjonalnym żywieniu człowieka podkreśla się rolę owoców i warzyw, będących źródłem tzw. bioaktywnych fitozwiązków. Wśród owoców szczególną uwagę zwraca żurawina ze względu na wiele udokumentowanych właściwości prozdro...
Matczyna otyłość a rozwój mięśni szkieletowych u potomstwa – płodowe pochodzenie zaburzeń metabolicznych
Brak optymalnych warunków do życia dla rozwijającego się płodu, z powodu niewłaściwego odżywiania matki, otyłości, zapalenia lub cukrzycy naraża płód na sygnały humoralne, które modyfikują metabolizm, parametry wzrostu i...
Bioluminescencja jako narzędzie w biologii molekularnej
Bioluminescencja od wielu lat jest przedmiotem badań naukowców; istnieje wiele mechanizmów tego zjawiska. Najbardziej rozpowszechniony występuje u bakterii. Jest uwarunkowany obecnością operonu lux, który koduje wszystki...