Powstawanie, metabolizm i ewolucja płytek krwi
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2014, Vol 68, Issue
Abstract
Płytki to najmniejsze, pozbawione jądra komórki krwi, które zawierają typowe organelle komórkowe, w tym mitochondria, dzięki czemu wykazują aktywny metabolizm. Płytki mają wysoce zorganizowany cytoszkielet, swoiste ziarnistości sekrecyjne oraz unikalny system receptorów błonowych warunkujący ich dużą reaktywność. Główną rolą płytek jest utrzymanie prawidłowej hemostazy, jednak pełnią one istotne funkcje również w stanach zapalnych, procesach odpornościowych, progresji nowotworów. Pozbawione jądra komórkowego płytki występują u przedstawicieli wszystkich gromad ssaków, co wydaje się cechą przystosowawczą. U pozostałych kręgowców podobne funkcje hemostatyczne pełnią duże jądrzaste trombocyty, które charakteryzują się jednak znacznie słabszą reaktywnością. Małe, reaktywne płytki krwi, pojawiające się w wyniku ewolucji u ssaków, umożliwiły szybsze formowanie skrzepów i wolniejszą utratę krwi w razie zranienia, ale jednocześnie zwiększyły ryzyko wystąpienia zakrzepowo-zatorowych chorób krążenia. Dziennie w organizmie człowieka powstaje około 1x1011 płytek krwi, które są wytwarzane w wyniku procesów różnicowania, dojrzewania oraz fragmentacji cytoplazmy dojrzałych megakariocytów. Powstawanie płytek krwi jest końcowym stadium różnicowania megakariocytów i następuje przez wyodrębnienie tzw. propłytek będących bezpośrednimi prekursorami płytek. Pozbawione jądra komórkowego płytki krwi uznane są za komórki terminalnie zróżnicowane, które nie są zdolne do dalszych podziałów komórkowych. Jednak w bezjądrzastych płytkach krwi potwierdzona została synteza oraz transkrypcja mitochondrialnego DNA, a także synteza białka zachodząca w oparciu o mRNA pochodzące z megakariocytów. Badania opublikowane w 2012 r. dowodzą, że w czasie swojego życia płytki nie tylko są zdolne do aktywnego procesu syntezy białek, ale także, co wykazano po raz pierwszy, do tworzenia nowych komórek, które funkcjonalnie i strukturalnie są zbliżone do płytek, z których powstały.
Authors and Affiliations
Joanna Saluk, Michał Bijak, Michał B. Ponczek, Barbara Wachowicz
Zaburzenia ruchu gałek ocznych u osób HIV (+) leczonych metadonem
Different body fluid volumes measured by singleand multi-frequency bioelectrical impedance analyzers in overweight/obese renal patients
Bioelectrical impedance analysis (BIA) is an affordable, non-invasive and fast alternative method to assess body composition. The purpose of this study was to compare two different tetrapolar BIA devices for estimating b...
Mechanizmy molekularne w procesie zapłodnienia: rola czynnika męskiego
Zapłodnienie, czyli połączenie gamety męskiej i żeńskiej, to proces skomplikowany i wieloetapowy. Złożoność procesu zapłodnienia, mnogość czynników, które mają nań wpływ, jak i warunki w jakich zachodzi powodują, że pozo...
Antioxidant and antimicrobial properties of bioactive phytochemicals from cranberry
In the rational human diet, the important role of fruits and vegetables, which are a source of bioactive phytochemicals, is emphasized. Among fruits particular attention, due to a number of documented health-promoting pr...
Surface proteins of bacteria of the genus Bifidobacterium
Beneficial effects due to the presence of probiotic bacteria of the genus Bifidobacterium in the human intestinal tract are still an interesting object of study. So far activities have been confirmed of bifidobacteria in...