Sociodemografske varijable kao korelati čitalačkih interesovanja i recepcije književnih dela učenika osnovne škole
Journal Title: Nastava i vaspitanje/ Studies in Teaching and Education - Year 2023, Vol 72, Issue 2
Abstract
Polazeći od konstatacije da se u nastavi književnosti nedovoljno koriste moći književne umetnosti koje bi mogle da osnaže interesovanje učenika za čitanje i recepciju dela, autori u radu ispituju uticaj sociodemografskih činilaca na karakteristike čitalačkih interesovanja učenika (pol, školski uspeh, obrazovni status majke i oca, nastavni jezik). Istraživanjem je obuhvaćeno i utvrđivanje povezanosti razumevanja nepoznatih i manje poznatih reči i izraza u odlomcima iz književnih dela (epsko-lirskog – narodna balada i epskog roda – ep i roman) sa sociodemografskim činiocima. Istraživanje je obavljeno servej istraživačkom metodom, od tehnika je primenjeno anketiranje, a od instrumenata upitnik. Prigodni uzorak obuhvatio je 478 učenika petog razreda osnovnih škola sa teritorije Republike Srbije u kojima se nastava izvodi na srpskom i mađarskom jeziku. Od statističkih testova primenjeni su hi-kvadrat (χ²) test, jednofaktorska analiza varijanse, t-test (t) nezavisnih uzoraka, fi (Phi) koeficijenti Kramer V (Cramer’s V) pokazatelj u okviru programa IBM SPSS 20.0. Rezultati istraživanja pokazali su da čitalačka interesovanja učenika značajno koreliraju sa sociodemografskim činiocima, posebno polom, školskim uspehom, obrazovnim statusom oca i majke, dok je obrazovni status majke povezan i sa članstvom u biblioteci. Može se konstatovati da učenici tokom čitanja književnih dela imaju poteškoća sa nepoznatim i manje poznatim rečima i izrazima (tuđicama, dijalekatskim rečima, lokalizmima i arhaizmima), a da je nastavni jezik značajan sociodemografski činilac koji je povezan sa brojem percipiranih reči i njihovim razumevanjem. Zaključuje se da je moguće kreirati okruženje koje stimuliše čitalačka interesovanja učenika, što otvara prostor savremenim metodičkim sistemima i postupcima tumačenja nepoznatih reči i izraza u literarno-komunikativnom kontekstu nastave književnosti.
Authors and Affiliations
Olivera Gajić, Spomenka Budić, Branka Radulović, Ranko Rajović
Keywords
Related Articles
- EP ID EP720970
- DOI 10.5937/nasvas2302197G
- Views 33
- Downloads 0
Analiza primene mapa pojmova u realizaciji programskih sadržaja o evoluciji iz biologije za VI razred osnovne škole
U ovom radu je analizirana efikasnost primene mapa pojmova u realizaciji programskih sadržaja o evoluciji iz biologije za VI razred osnovne škole. Osnovni zadatak ovog istraživanja je bio da se eksperimentalno proveri pr...
Razvoj profesionalne orijentacije na području bivše Jugoslavije
U ovom radu dat je prikaz razvoja profesionalne orijentacije u Evropi, a posebno u Jugoslaviji, s akcentom na primer Crne Gore. Pokazalo se da je u Crnoj Gori, kao i u regionu, proces razvoja profesionalne orijentacije b...
Primena istraživačke metode pri obradi sadržaja o vodi u početnoj nastavi prirodnih nauka
Istraživačka metoda omogućava postupno uključivanje učenika u proces aktivnog učenja, što dovodi do razvoja i razumevanja nastavnih sadržaja kroz postavljanje pitanja, analizu informacija i kritičko mišljenje. U radu su...
Reading in English: Inference skills of young language learners
Reading comprehension is a very complex process that depends on a number of cognitive and metacognitive skills and processes, the crucial ones being inference skills. The paper presents the results of a study that aime...
Procedura uvođenja vizuelnih rasporeda kod učenika sa poremećajem autističkog spektra u cilju olakšavanja tranzicionih procesa u školskom kontekstu
Učenici sa poremećajem autističkog spektra vrlo često pokazuju znake otpora pri uobičajenim školskim tranzicionim aktivnostima. Radi prevazilaženja ovog problema preporučuje se primena vizuelnog rasporeda. Cilj ovog rada...