Zabytkowy fortepian Pleyela. Studium egzemplarza nr 32 490 z 1862 roku na przykładzie „Preludiów” op. 28 Fryderyka Chopina, cz. II
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2016, Vol 1, Issue 5
Abstract
Drugą część cyklu rozpoczyna spojrzenie na ogólną problematykę Preludiów op. 28 Fryderyka Chopina. Zbiór ten do dnia dzisiejszego fascynuje badaczy i jest przedmiotem różnorodnych opracowań, w których podjęto wiele prób zdefiniowania jego genezy, struktury, problematyki i prześwietlono wiele aspektów związanych z jego konstrukcją architektoniczną zarówno części składowych, jak i całości cyklu. Wśród wielu pytań dotyczących datowania Preludiów pewność mamy jedynie w kwestii terminu ukończenia zbioru. Józef Chomiński i Jean-Jacques Eigeldinger doszukują się w całym cyklu przejawów scalających jego przebieg, choć każdy z nich na swój sposób. Mieczysław Tomaszewski z kolei zauważa, że każde z Preludiów reprezentuje jakiś niepowtarzalny gdzie indziej w cyklu nastrój, pojawiający się na jeden moment, a następnie przechodzi w kolejny, często na zasadzie kontrastu rodzajów ekspresji. Tej zasadzie podlegają niemal wszystkie elementy kształtujące te utwory. Mimo odniesień do tradycji poprzedników Chopinowskie Preludia pozostają na ich tle czymś nowym i oryginalnym, co trafnie nazwał Liszt „Preludiami poetyckimi” i scharakteryzował jako „kompozycje zupełnie innego porządku”. Podkreślił on, że Chopinowskie miniatury przestały spełniać funkcje gatunku i stały się utworami niezależnymi, w pewnym sensie „pełnowartościowymi” i – mimo zamierzonej w wielu przypadkach miniaturyzacji – absolutnie skończonymi. Krośnieński Pleyel (zakupiony przez krośnieńskie Muzeum od Marii Zaliwskiej w roku 1961) został niejako odkryty na nowo przez Bożenę Weber podczas jej wizyty w Krośnie w roku 1997. Poznawszy jego prawdziwą wartość, Dyrekcja Muzeum Podkarpackiego zadecydowała o przywróceniu instrumentu do aktywności koncertowej. Gruntowna renowacja z zachowaniem oryginalnych elementów fortepianu zakończyła się w 1999 roku. Po wykonaniu na tym fortepianie kilku koncertów autor zdecydował się na jego dogłębną analizę, przyjmując jako materiał dźwiękowy cykl Preludiów op. 28. Wyniki badań oraz wnioski z wykonanego nagrania zostały opublikowane w pracy doktorskiej pod tytułem Współczesny pianista a zabytkowy fortepian Pleyela. Studium egzemplarza nr 32 490 z 1862 roku, znajdującego się w Muzeum Podkarpackim w Krośnie, na przykładzie Preludiów op. 28 Fryderyka Chopina dostępnej w Bibliotece Akademii Muzycznej w Łodzi. Ogólny obraz różnic pomiędzy analizowanym instrumentem a fortepianem nowoczesnym zasadza się na kilku podstawowych elementach konstrukcyjnych chopinowskiego fortepianu: równoległym układzie strun, którego skutkiem jest różnorodność brzmienia w poszczególnych rejestrach oraz mechanizmie pojedynczego wymyku, który każe zrewidować wiele aspektów muzycznego rzemiosła, a przede wszystkim odtwarzanie techniki legato oraz szybkiej repetycji. Te i inne opisane właściwości historycznego fortepianu tworzą zespół determinujący określoną estetykę dźwiękową, zdecydowanie właściwą dla stylu chopinowskiego.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Daniel Eibin
Viola d’amore w XVII i XVIII, cz. I
Viola d’amore to instrument z grupy chordofonów smyczkowych, który powstał w XVII wieku. Posiada on cechy budowy charakterystyczne dla violi da gamba, natomiast technika gry i sposób trzymania instrumentu bliższe są skrz...
The Italian harpsichord between the 16th and the 18th centuries. A musical instrument and a work of art
The present article is aimed at collecting and organising the knowledge about harpsichords and similar instruments which were made on the territory of today’s Italy between the 16th and the 18th centuries. The analysis o...
Hammer mechanism instruments and their role in shaping the composition style of pieces written for keyboard instruments in the period of 1730-1780, part 1
The article constitutes the first part of a cycle devoted to keyboard instruments with hammer mechanism made between 1730 and 1780. The author’s intention is presenting a wide perspective of selected topics on keyboard i...
Słowo od Redakcji
słowo od redakcji<br/><br/>
Basic performance issues of the full voice accompaniment style in France in 1690–1750 in the light of selected treatises, part 2: The structure and harmonic language of the full voice rendering of basso continuo
It is the second article being part of the cycle describing the basic performance issues of the full voice accompaniment style in France in 1690–1750 in the light of selected treatises. In his further considerations abou...