Badania nad dziedziczeniem zawartości kwasów tłuszczowych C:18 w oleju z nasion mutantów rzepaku ozimego (Brassica napus L.)
Journal Title: Rośliny Oleiste - Oilseed Crops - Year 2011, Vol 32, Issue 2
Abstract
Do badań nad sposobem dziedziczenia kwasów tłuszczowych 18-węglowych użyto pięciu linii rzepaku ozimego zróżnicowanych pod względem zawartości kwasów tłuszczowych w oleju z nasion (oleinowego, linolowego i linolenowego). Dwie linie mutantów M-10453 i M-10464 charakteryzowały się wysoką zawartością kwasu oleinowego (77,2–78,4%) i obniżoną zawartością kwasu linolowego (7,7–8,1%); dwie linie (mutant M-681 i linia DH A2-17/2) miały podwyższoną zawartość kwasu linolowego (odpowiednio do 24,9 i 23,1%) oraz obniżoną zawartość kwasu linolenowego (do 2,8 i 1,8%). Piąta linia użyta do badań (DH W-78) miała typowy dla rzepaku ozimego podwójnie ulepszonego skład kwasów tłuszczowych (kwas oleinowy — 64,1%, linolowy — 18,2%, linolenowy — 10,4%). Linie skrzyżowano w układzie diallelicznym kompletnym. Uzyskane mieszańce pokoleń F1 i F2 badano wraz z liniami rodzicielskimi w doświadczeniach polowych w dwóch miejscowościach (Łagiewniki, Karżniczka) w układzie losowanych bloków kompletnych, w czterech powtórzeniach. Analizy składu kwasów tłuszczowych wykonano dla olejów z nasion zebranych z roślin mieszańcowych pokoleń F1 i F2, więc dotyczą one pokoleń F2 i F3. Obliczenia ogólnej (OZK) i specyficznej zdolności kombinacyjnej (SZK) wykonano według metody Griffinga (1956). Wysoce istotna OZK badanych linii pod względem zawartości kwasów tłuszczowych z grupy C:18 wskazuje na addytywny sposób działania genów. Ułatwia to selekcję pożądanych genotypów w segregujących pokoleniach mieszańcowych. Informacja ta ważna jest tak w hodowli odmian populacyjnych, jak i mieszańcowych. Zastosowanie analizy według Haymana (1954) pozwoliło dokładniej poznać efekty addytywne i dominacji oraz określić odziedziczalność dla poszczególnych kwasów. Parametry te układają się pomyślnie dla prac hodowlanych. Efekty addytywne przewyższają około 80-krotnie wpływ dominacji. Odziedziczalności, tak w szerszym, jak i węższym sensie są bardzo wysokie: 84–99%. Wskazuje to na możliwość uzyskiwania znacznego postępu w selekcji badanych mieszańców w kierunku zmiany proporcji badanych kwasów tłuszczowych w oleju. Zjawisko dominowania, chociaż nieznaczne, występuje w kierunku wysokiej zawartości kwasu oleinowego i niskiej zawartości kwasu linolenowego. Linie mutantów wysokooleinowych (M-10453, M-10464) niezależnie od kierunku krzyżowania w każdej badanej kombinacji wpływały na wzrost zawartości kwasu oleinowego (do 68,3–80,3%), natomiast linie niskolinolenowe (M-681, A2-17/2) obniżały zawartość kwasu linolenowego (do 1,6–6,6%), a podwyższały zawartość kwasu linolowego (do 25,2%). Wykonane badania pozwoliły ocenić posiadane linie mutantów pod względem ich przydatności hodowlanej do otrzymywania odmian o zmienionym składzie kwasów tłuszczowych.
Authors and Affiliations
Stanisław Spasibionek, Krystyna Krótka
Keywords
Related Articles
- EP ID EP59655
- DOI -
- Views 108
- Downloads 0
Zmiany zawartości tokoferoli i kwasów tłuszczowych w olejach tłoczonych na zimno z orzechów włoskich, laskowych i migdałów
W pracy przebadano zmiany zawartości tokoferoli w zależności od wartości liczby nadtlenkowej w olejach z orzechów laskowych, włoskich i migdałów przechowywanych w 20°C oraz poddanych napromienieniu (2,5–20 kGy). Rozpad p...
Analizy genotypu i fenotypu nowej generacji w nowoczesnej hodowli roślin – wybrane zagadnienia z 20. Kongresu EUCARPIA, 29.08–1.09.2016, ETH Zurych, Szwajcaria
Przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące zastosowania nowoczesnych wysokowydajnych technologii analizy genomu i fenomu roślin uprawnych, prezentowane podczas 20. Kongresu EUCARPIA w Zurychu. Szczególną uwagę zwrócono...
Phenotypic changes in poppy plants (Papaver somniferum L.) after flowering and accumulation of morphine in poppy capsules I. The development of a poppy plants and poppy capsules after flowering
The studies on phenotypic changes during the development of poppy plants after flowering were carried out in years 2009 and 2010 in two localities. The material consisted of two cultivars of low morphine poppy: Mieszko a...
Występowanie grzybów z rodzaju Alternaria w liściach i łuszczynach rzepaku z objawami czerni krzyżowych
Sprawcami czerni krzyżowych są grzyby rodzaju Alternaria. Objawy choroby występują w postaci różnego typu plamistości. Celem pracy była ocena składu populacji grzybów rodzaju Alternaria w liściach i łuszczynach rzepaku...
The evaluation of regeneration ability of two flax ([i]Linum usitatissimum[/i] L.) cultivars in in vitro culture
Regeneration possibility of shoots, calli and roots from cotyledon and hypocotyl explants of two flax cultivars, i.e. Selena and Modran, from the Institute of Natural Fibre in Poznan were evaluated. These cultivars diffe...