Badania nad dziedziczeniem zawartości kwasów tłuszczowych C:18 w oleju z nasion mutantów rzepaku ozimego (Brassica napus L.)

Journal Title: Rośliny Oleiste - Oilseed Crops - Year 2011, Vol 32, Issue 2

Abstract

Do badań nad sposobem dziedziczenia kwasów tłuszczowych 18-węglowych użyto pięciu linii rzepaku ozimego zróżnicowanych pod względem zawartości kwasów tłuszczowych w oleju z nasion (oleinowego, linolowego i linolenowego). Dwie linie mutantów M-10453 i M-10464 charakteryzowały się wysoką zawartością kwasu oleinowego (77,2–78,4%) i obniżoną zawartością kwasu linolowego (7,7–8,1%); dwie linie (mutant M-681 i linia DH A2-17/2) miały podwyższoną zawartość kwasu linolowego (odpowiednio do 24,9 i 23,1%) oraz obniżoną zawartość kwasu linolenowego (do 2,8 i 1,8%). Piąta linia użyta do badań (DH W-78) miała typowy dla rzepaku ozimego podwójnie ulepszonego skład kwasów tłuszczowych (kwas oleinowy — 64,1%, linolowy — 18,2%, linolenowy — 10,4%). Linie skrzyżowano w układzie diallelicznym kompletnym. Uzyskane mieszańce pokoleń F1 i F2 badano wraz z liniami rodzicielskimi w doświadczeniach polowych w dwóch miejscowościach (Łagiewniki, Karżniczka) w układzie losowanych bloków kompletnych, w czterech powtórzeniach. Analizy składu kwasów tłuszczowych wykonano dla olejów z nasion zebranych z roślin mieszańcowych pokoleń F1 i F2, więc dotyczą one pokoleń F2 i F3. Obliczenia ogólnej (OZK) i specyficznej zdolności kombinacyjnej (SZK) wykonano według metody Griffinga (1956). Wysoce istotna OZK badanych linii pod względem zawartości kwasów tłuszczowych z grupy C:18 wskazuje na addytywny sposób działania genów. Ułatwia to selekcję pożądanych genotypów w segregujących pokoleniach mieszańcowych. Informacja ta ważna jest tak w hodowli odmian populacyjnych, jak i mieszańcowych. Zastosowanie analizy według Haymana (1954) pozwoliło dokładniej poznać efekty addytywne i dominacji oraz określić odziedziczalność dla poszczególnych kwasów. Parametry te układają się pomyślnie dla prac hodowlanych. Efekty addytywne przewyższają około 80-krotnie wpływ dominacji. Odziedziczalności, tak w szerszym, jak i węższym sensie są bardzo wysokie: 84–99%. Wskazuje to na możliwość uzyskiwania znacznego postępu w selekcji badanych mieszańców w kierunku zmiany proporcji badanych kwasów tłuszczowych w oleju. Zjawisko dominowania, chociaż nieznaczne, występuje w kierunku wysokiej zawartości kwasu oleinowego i niskiej zawartości kwasu linolenowego. Linie mutantów wysokooleinowych (M-10453, M-10464) niezależnie od kierunku krzyżowania w każdej badanej kombinacji wpływały na wzrost zawartości kwasu oleinowego (do 68,3–80,3%), natomiast linie niskolinolenowe (M-681, A2-17/2) obniżały zawartość kwasu linolenowego (do 1,6–6,6%), a podwyższały zawartość kwasu linolowego (do 25,2%). Wykonane badania pozwoliły ocenić posiadane linie mutantów pod względem ich przydatności hodowlanej do otrzymywania odmian o zmienionym składzie kwasów tłuszczowych.

Authors and Affiliations

Stanisław Spasibionek, Krystyna Krótka

Keywords

Related Articles

Wpływ terminu stosowania fungicydu zawierającego flusilazol na plon i jakość nasion rzepaku ozimego

Celem badań była ocena wpływu jesiennego i wczesnowiosennego oprysku fungicydem zawierającym flusilazol na plon i skład chemiczny nasion. Oznaczono wpływ terminu opryskiwania roślin tym preparatem grzybobójczym na zawart...

Phenotypic changes in poppy plants (Papaver somniferum L.) after flowering and accumulation of morphine in poppy capsules I. The development of a poppy plants and poppy capsules after flowering

The studies on phenotypic changes during the development of poppy plants after flowering were carried out in years 2009 and 2010 in two localities. The material consisted of two cultivars of low morphine poppy: Mieszko a...

Molecular detection of the primary inoculum of the pathogenic fungi [i]Leptosphaeria maculans[/i] and L. biglobosa in Lower Silesia air samples

The ascomycete fungal species[i] Leptosphaeria maculans[/i] and [i]L. biglobosa[/i] are the cause of stem canker — one of the most important diseases of oilseed rape in Poland and worldwide. The fungi account for great y...

Statistical methods for evaluation of hybrids and their parental lines on the basis of a series of unreplicated experiments with standards

The methods of statistical evaluation of hybrids and their parental forms on the basis of the analysis of a series of unreplicated experiments with standards are presented. The statistical methods applied have been based...

Stosowanie sygnalizacji do ochrony maku przeciwko tuszelowi makowcowi ([i]Stenocarus ruficornis [/i]Stephens)

W latach 2010–2011 w Stacji Badawczej Czeskiego Uniwersytetu Rolniczego w Pradze (ČZU Praha w Červeném Újezdu) założono i przeprowadzono małopoletkowe doświadczenie polowe z makiem siewnym odmiany Major. Istotą doświadcz...

Download PDF file
  • EP ID EP59655
  • DOI -
  • Views 86
  • Downloads 0

How To Cite

Stanisław Spasibionek, Krystyna Krótka (2011). Badania nad dziedziczeniem zawartości kwasów tłuszczowych C:18 w oleju z nasion mutantów rzepaku ozimego (Brassica napus L.). Rośliny Oleiste - Oilseed Crops, 32(2), 195-210. https://europub.co.uk/articles/-A-59655